Werk in Uitvoering

Op atelierbezoek bij Kyra Cramer

Interview: Gerda van Bockxmeer
Foto’s Kyra Cramer, Gerda van Bockxmeer

“Ik laat zien wat er eigenlijk al is”

Met de wind in de rug fiets ik naar Kyra in het Oostelijke Havengebied. Bij aankomst ontvangt ze mij in haar atelier. Ik zie een prettige ruimte met bovenlicht en het is meteen duidelijk: hier wordt gewerkt! In de gang staan houten panelen, in haar atelier liggen volop gevonden voorwerpen van allerlei aard die vast wel een keer van pas zullen komen. De assemblages die Kyra hier maakt komen voort uit haar maatschappelijke betrokkenheid. Het onderwerp moet haar raken. Sinds 12 jaar is ze volop aan het werk als beeldend kunstenaar, iets wat er eerder door omstandigheden niet van kwam. In de jaren ’90 behaalde ze alsnog een 1e graads bevoegdheid Tekenen en Kunstgeschiedenis aan de Breitneracademie. Ze heeft vervolgens in het onderwijs gewerkt bij Heliomare en acht jaar op een school met moeilijk opvoedbare jongeren, juist het ongewone trekt haar.

Kyra heeft een open en nieuwsgierige houding, ze blijft graag nieuwe dingen leren en onderzoeken. Omdat ze geïnteresseerd is in de ambachtelijke kant van het iconen schilderen ging ze in de leer bij de iconenschilder Jan Verdonk. Deze manier van werken gaf haar rust door het meditatieve karakter en de omgang met de materialen zoals het zelf prepareren van het plankje en het maken van de temperaverf.

Kysia Cramer

Tranen van Ra

Geleidelijk aan ontstond het verlangen naar meer vrijheid in het onderwerp, in de iconen staat de mens centraal, maar waarom niet het dier? Kyra schilderde vervolgens iconen met dieren volgens dezelfde techniek met de gouden achtergrond en het werken van donker naar licht. Een van haar laatste iconen was die van een dood vogeltje. Ze ging wel verder met het thema dieren, ze verloor haar hart aan de wilde bijen en werd hun ambassadeur. Ze verdiept zich in de verhalen en de betekenis van bijen in verschillende culturen, deze blijken meestal positief: een mythisch dier met een onmisbare functie voor een florerende wereld. Kyra deed in 2013 mee met de zomerexpo in het Kunstmuseum in Den Haag met het thema Aarde. Deze deelname was een flinke aanmoediging om door te gaan, ze ging anders naar haar werk kijken. In 2018 werd een lang gekoesterde grote wens vervuld, Kyra organiseert samen met kunstenaarscollectief Bee Time uit Spanje een kunst tentoonstelling: “Learning from the Bees”, welke behalve op een gelijknamig congres elders in Nederland ook in de Westergasfabriek te zien was. Ze brachten zeer divers eco-kritisch werk van internationale “bijenkunstenaars” bij elkaar.

Nerts

Zwanenzang

Kyra ziet mens en dier als gelijken, daar ligt haar hart. Er is veel moois verstopt in de natuur, ze wil het onzichtbare zichtbaar maken door bijv. schoonheid van een honingraat te laten zien, ze heeft dat prachtig vormgegeven in de “Tranen van Ra”, geëxposeerd in het Cobramuseum. De stukjes honingraat zijn van binnenuit belicht, het licht komt er doorheen.

De “bubbels” die Kyra tijdens Coronatijd maakte staan symbool voor de leefomgeving, ze vertellen elk een eigen verhaal Zo bevrijdt ze in “Dans je vrij” bijv. de nerts door een opening in de bubbel. Ze verwijst met dit werk naar het vroegtijdige verbod van Nederlandse nertsfarms in die tijd. Haar ruimtelijk werk, schilderijen en foto’s gaan over actuele thema’s: onze menselijkheid, dierenwelzijn en het behoud van biodiversiteit, haar installaties zijn geïnspireerd door ons leefmilieu. Ze combineert oude ambachten met moderne middelen en materialen. Gevonden materialen geeft ze een nieuw leven. Ze verbindt ecologie en kunst graag op een humoristische manier. Kyra doet allerlei experimenten met het maken van vormen in was. De bijenwas staat symbool voor de cyclus van het leven: het contrast tussen hard en zacht, dood en wedergeboorte. Belangrijke onderwerpen zijn de bijen, insecten, vogels en sinds kort omarmt ze het varken Een van haar laatste werken heet “Zwanenzang” we zien een wespennest gevangen in een wespenvanger.

Werk in uitvoering’ is een onderdeel van de nieuwsbrief die elke 2 maanden wordt uitgegeven.
Bovenstaand artikel komt uit nieuwsbrief 190 – februari 2023.

Klik hier voor meer informatie over het werk van Kyra Cramer.