DE VERENIGING

De Onafhankelijken is een vereniging van beeldend kunstenaars in Amsterdam.
De vereniging is opgericht in 1912 en heeft een belangrijke rol gespeeld in de omslag in de beeldende kunst die aan het begin van de twintigste eeuw plaatsvond. Uit verzet tegen de gevestigde denkbeelden, streefde De Onafhankelijken naar vrijheid in werken en in exposeren: iedereen kon zich aanmelden als lid en er werd niet gejureerd. Dit laatste principe heeft men na een paar jaar los moeten laten omdat er toch teveel bezwaren aan kleefden.

De Vereniging telt ruim 50 leden die in Amsterdam of omgeving wonen en/of werken. De vergaderingen en andere activiteiten vinden plaats bij De Zondagsschilders, Rozenstraat 206 in Amsterdam.

Doelstellingen van de vereniging

  • Het organiseren van een jaarlijkse grote expositie
  • Het ondersteunen van initiatieven van leden om in kleiner groepsverband exposities te organiseren onder de naam “De Onafhankelijken op locatie”
  • Het scheppen van een klimaat waarin leden actief met elkaar van gedachten kunnen wisselen en initiatieven kunnen ontplooien.

Bestuur

Het bestuur van Kunstenaarsvereniging De Onafhankelijken bestaat uit 5 leden.

  • Voorzitter: Liesbeth Sevenhuijsen
  • Penningmeester: Nora van Klingeren
  • Secretaris: Hans Gritter
  • Lid: Niek Bruynzeel
  • Lid: Ingrid Pijl

Archief: Joost v.d. Krogt

Ballotagevoorbereidingscommissie

De ballotagevoorbereidingscommissie bestaat uit 5 leden.
De commissie beoordeelt de kandidaten in een eerste ronde. Over kandidaten die tot de tweede ronde worden toegelaten wordt in de ledenvergadering definitief gestemd
Bij een aanvraag worden werk, cv en andere informatie op de website van de ballotant bekeken. In de tweede ronde worden vijf fysieke werken getoond aan de leden.

(link naar de pagina lid worden)

Jaarlijkse ledenexpositie

Minstens één keer per jaar houdt de vereniging een ledenexpositie waar het werk van de leden gekocht kan worden.
Van elke deelnemende kunstenaar is dan een beperkt aantal werken te zien. Sinds 2018 nodigen de leden voor deze tentoonstelling ieder een collega kunstenaar als gastexposant uit. Ook wordt aan studenten van academies de mogelijkheid geboden om mee te exposeren.
De expositie wordt doorgaans feestelijk geopend. Er wordt in diverse media geadverteerd. Ook via de sociale media Facebook, Instagram, LinkedIn en via de eigen Nieuwsbrief wordt veel aandacht aan de tentoonstelling besteed.

De Onafhankelijken op locatie

Hiermee worden exposities bedoeld in kleiner groepsverband, georganiseerd door de deelnemende leden zelf.
Deze exposities worden gestimuleerd met een financiële bijdrage uit de verenigingskas.

Website

Op de website van De Onafhankelijken hebben de leden een eigen pagina om zichzelf en hun werk te presenteren.
Ook is er de mogelijkheid voor leden om in de agenda persoonlijke exposities aan te kondigen.

Nieuwsbrief

Er worden twee verschillende nieuwsbrieven verstuurd: een voor leden en een voor vrienden en belangstellenden.

De digitale nieuwsbrief voor de leden, met intern verenigingsnieuws, verschijnt 4 x per jaar.

De nieuwsbrief voor vrienden en belangstellenden verschijnt minstens 4 x per jaar:
Vaste onderdelen van deze nieuwsbrief:

  • Aankondiging van en informatie over exposities van de vereniging
  • Informatie over individuele exposities van leden
  • Werk in uitvoering: interviews met leden door Gerda van Bockxmeer
  • Het geheugen van De Onafhankelijken: stukjes uit de geschiedenis van DOAH uitgelicht
  • Actualiteiten en tips

Iedereen kan zich inschrijven voor de nieuwsbrief (Klik hier)

Archief

Elke vijf jaar worden delen van het archief van de vereniging naar het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie (RKD) in Den Haag gebracht.

Bij vragen van historische aard – informatie over (werken van ) leden vóór 2000 – moet u zich wenden tot het RKD in Den Haag.

Het archief is in te zien en wordt beheerd door een van de archivarissen aldaar.

RKD
Prins Willem Alexanderhof 5
Postbus 90418
2509 LK Den Haag
tel. 070 – 3339777
www.RKD.nl

In het kader van de digitalisering van de archieven van een aantal belangrijke kunstenaarsverenigingen van 1845 tot 1950 door de RKD zal het archief van De Onafhankelijken tot 1950 op termijn digitaal toegankelijk worden gemaakt.

De vereniging heeft ook een eigen lijst van kunstenaars die lid zijn geweest. Deze is echter niet volledig. We proberen het overzicht compleet te maken, maar dat zal nog wel wat tijd vergen.

KLIK HIER voor een overzicht van kunstenaars, die lid geweest zijn

100 jaar De Onafhankelijken

De Onafhankelijken is in 1912 ontstaan vanuit verzet tegen de gevestigde kunst, die ook wel ‘salonkunst’ werd genoemd. Dergelijk verzet bestond al 30 jaar eerder in Frankrijk, waar in 1884 de Indépendants werd opgericht uit onvrede over de officiële salons met hun aanhang van conservatieve en chauvinistische jury’s, leden en critici.
De Onafhankelijken pleitte voor expressieve vrijheid voor het individu, er was dan ook geen ballotage voor het lidmaatschap. De eerste juryvrije tentoonstelling was in mei 1913. De onafhankelijke tentoonstellingen waren in die tijd een grote attractie.

Na de eerste Wereldoorlog is De Onafhankelijken van groot belang geweest voor alle kunstenaars die aan hun eigen vrije opvattingen werkten en die door de juryvrije opvattingen van de vereniging steeds een mogelijkheid hadden om te exposeren.

Aanvankelijk vonden de tentoonstellingen plaats in een groot tentoonstellingsgebouw aan de Amstelveenseweg. Vanaf 1919 kreeg De Onafhankelijken, mede op grond van baanbrekende tentoonstellingen met buitenlandse deelnemers, toegang tot het Stedelijk Museum in Amsterdam. Zo exposeerden er o.a. Chagall, Klee, Matisse, Picasso en Zadkine. Leden van de vereniging waren in de loop van de tijd onder meer Erfmann, Rädecker, Verwey, Willink en Citroen. In 1929 sloot Kunstenaarsvereniging De Onafhankelijken zich aan bij de kort daarvoor opgerichte Amsterdamse Federatie van Beeldende Kunstenaarsverenigingen. De kunstenaars stonden hierdoor sterker in de economische achteruitgang. In 1948 kwam mede door inspanning van de Federatie de Contraprestatie tot stand, waar later de inmiddels opgeheven BKR voor in de plaats kwam.

Na de Tweede Wereldoorlog exposeerde De Onafhankelijken eerst in Museum Fodor. Speciaal voor de Amsterdamse kunstenaarsverenigingen werd in de jaren vijftig de nieuwe vleugel aan het Stedelijk Museum gebouwd. De mogelijkheid om hier te exposeren stopte wegens ruimtegebrek in 1993, ondanks hevige protesten en een proces. Vijf jaar lang bood gebouw De Zaaijer, een voormalige kerk aan de Keizersgracht, een alternatief. Daarna vond de jaarlijkse expositie plaats op diverse plaatsen o.a. in Arti en in het voormalig Nintgebouw, beiden te Amsterdam, en in de Grote Kerk te Monnickendam.

De Onafhankelijken en zes andere kunstenaarsverenigingen vonden elkaar in 1970 in de belangenvereniging Samenwerkende Amsterdamse Kunstenaarsverenigingen (Stichting SAK). De SAK heeft een flink aantal jaren, zonder hulp van de infrastructuur van het  Stedelijk Museum, op nieuwe locaties exposities georganiseerd. Leden van verenigingen die lid waren van de SAK werden hiervoor uitgenodigd. In 2010 moest de SAK haar activiteiten helaas staken omdat de gemeente Amsterdam geen subsidie meer verleende.

2012 De Onafhankelijken 100 jaar
Het honderdjarig bestaan werd gevierd met een boek en een DVD. Luister HIER naar de VPRO podcast.
Speciaal voor het jubileum is er een compositie gemaakt. Bekijk en luister HIER de compositie.

Vanaf 2014 exposeren De Onafhankelijken ieder jaar in Loods 6, een grote expositieruime op het KNSM-eiland in Amsterdam. Sinds 2018 nodigen de leden voor deze expositie ieder een gastexposant uit.